انواع خلع ید کدامند؟ + نحوه اثبات وضع ید متصرف

انواع خلع ید کدامند؟ یکی از دعاوی مالی خلع ید می باشد،که در طی آن شخصی که مالک یک مال غیر منقول مانند زمین خانه و یا املاک غیر منقول دیگر است علیه شخصی که آن مال را به شکل غیر قانونی تصرف کرده طرح دعوا می نماید تا دادگاه بعد از رسیدگی به دعوا با صدور رای از ادامه تصرف جلوگیری به عمل آورد یا به عبارت دیگر به تصرف شخص متصرف پایان دهد.

خلع ید انواع گوناگونی دارد که ما در این مقاله تحت عنوان انواع خلع ید به آن  خواهیم پرداخت، پس تا آخر این مقاله با وکیل مرتضایی همراه باشید.

انواع خلع ید کدامند؟

معمولاً خلع ید را به انواع مختلفی تقسیم می کنند که هر کدام از انواع خلع ید در اموری با نوع دیگر متفاوت می باشد.

بیشتر بخوانید : بهترین وکیل ملکی در تهران

به شکل کلی باید بگوییم که انواع خلع ید عبارتند از:

خلع ید غاصبانه

خلع ید غاصبانه یکی از انواع خلع ید می باشد. نکته قابل توجه این است که در میان انواع خلع ید میزان پرونده های خلع ید غاصبانه بیشتر از سایرین می باشد و البته اثبات این نوع خلع ید سختی های خاص خود را دارد زیرا شخص متصرف به شکل غیر قانونی ملک را تصرف کرده و هیچگونه قراردادی ما بین او و مالک وجود ندارد.

به همین خاطر مالک باید قانونی نبودن تصرف را به طور مستدل در دادگاه اثبات کند، علاوه بر آن اثبات مالکیت قانونی مالک نیز ضروری است که به منظور اثبات آن نیز نیاز به ارائه سند رسمی مالکیت می باشد.

خلع ید امانی

در این نوع خلع ید یک رابطه امانی میان طرفین شکل گرفته است به عنوان مثال بین آنها یک قرارداد تنظیم شده و در نتیجه رابطه حقوقی میان آنها به وجود آمده است حالا اگر مدت این قرارداد در تاریخ ذکر شده به اتمام برسد و متصرف ملک غیر منقول متعلق به مالک را تخلیه نکند در این شرایط مالک می‌تواند علیه او دعوای خلع ید امانی را در دادگاه مطرح نماید چرا که متصرف در دادگاه به عنوان غاصب شناخته می شود.

در مورد خلع ید امانی باید به این نکته توجه کنید که اگر در متن قرارداد مدتی ذکر نشده باشد مالک زمانی می تواند طرح دعوای خلع ید امانی را علیه متصرف مطرح کند که مطالبه ملک از طرف او صورت گرفته باشد چرا که در غیر این صورت نمی توان تصرف غیر قانونی متصرف را در دادگاه اثبات کند.

خلع ید مشاعی

یکی دیگر از انواع خلع ید،خلع ید مشاعی می باشد.

در مورد این نوع خلع ید باید بگوییم که هر وقت یک مال غیرمنقول مشاع میان یک یا چند نفر از شرکا به تصرف شخص دیگری در آید هر یک از شرکا میتوانند علیه متصرف دعوای خلع ید نمایند که این دعوا بعد از بررسی های لازم توسط دادگاه خلع ید متصرف از تمامی قسمت های ملک مشاع مورد حکم قرار می‌گیرد و لازم الاجرا می باشد.

ارکان چهارگانه انواع خلع ید

به منظور این که مالک بتواند دعوای خلع ید را در دادگاه سوال مطرح نماید در انواع خلع ید باید چهار رکن اصلی و اساسی موجود باشد، در غیر این صورت و در صورتی که یکی از این چهار رکن وجود نداشته باشد امکان بررسی دعوا خلع ید در دادگاه به هیچ وجه وجود نخواهد داشت.

این چهار رکن که برای دعوای انواع خلع ید باید وجود داشته باشند عبارتند از:

غیر منقول بودن مال تصرف شده

همانگونه که در بخش ابتدایی اشاره کردیم دعوای خلع ید فقط در مورد اموال غیر منقول رخ میدهد .برای مثال اگر کسی مال منقولی مانند خودرو و یا غیره را به طور غیرقانونی تصرف کرده باشد شما نمی توانید رفع تصرف را از طریق دعوای خلع ید مطالبه کنید و باید از طریق دیگری اقدام کنید.

بیشتر بخوانید : بهترین وکیل فروش مال غیر در تهران

تصرف به صورت عدوانی و غیر قانونی

وقتی که متصرف از مالک اذن  تصرف داشته باشد و یا به عبارت دیگر تصرف او با توجه به قانون باشد دیگر نمی توان دعوای خلع ید را مطرح کرد، به همین خاطر قبل از انجام هر گونه اقدامی باید از عدوانی بودن یا غیر قانونی بودن جرم تصرف در مال غیر منقول اطمینان حاصل کرد.

مالکیت رسمی خواهان بر ملک

باید توجه داشته باشید که فقط فردی می تواند درخواست خلع ید را به دادگاه ارائه کند که مالک رسمی آن باشد چرا که در این دعوا باید مالکیت اقامه کننده دعوا به صورت قانونی ثابت شود.

اثبات وضع ید متصرف

شخصی که علیه او دعوای خلع ید مطرح می گردد باید با نیت و قصد تصرف وارد ملک غیرمنقول شده باشد به شکلی که بتوان ورود او را به معنای تصرف دانست. اما در صورتی که متصرف تنها به دلیل دیگری وارد ملک شده باشد و قصد تصرف نداشته باشد دعوای خلع ید کردن برای او غیر ممکن می باشد.

امیدوارم که با خواندن این مقاله اطلاعات کافی در مورد انواع خلع ید به دست آورده باشید.

منبع : www.britannica.com