دعاوی خانوادگی چیست؟ به طور کلی، زن و شوهر از ابتدای ازدواج حقوقی بر قبال یکدیگر دارند. وظیفه هر کدام تمکین از حقوق فرد مقابل است. مثلا دادن نفقه از حقوق زن است که مرد باید آن را پرداخت کند و یا تمکین از مرد بر عهده زن می باشد. زمانی که هر یک از طرفین از انجام حق دیگری سر باز زنند، دعاوی خانوادگی مطرح می شود.
انواع دعاوی خانوادگی
در ماده 4 قانون حمایت از خانواده، انواع دعاوی خانوادگی را بیان کرده است:
- نامزدی و خسارات ناشی از بر هم زدن آن
- نکاح دائم، موقت و اذن در نکاح
- شروط ضمن عقد نکاح
- ازدواج مجدد
- جهیزیه
- مهریه
- نفقه زوجه و اجرت المثل ایام زوجیت
- تمکین و نشوز (تمکین: انجام وظایف زناشویی، نشوز: عدم انجام وظایف زناشویی)
- طلاق، رجوع، فسخ و انفساخ نکاح، بذل مدت و انقضای آن
- حضانت و ملاقات طفل
- نسب
- رشد، حجر و رفع آن
- ولایت قهری، قیمومت، امور مربوط به ناظر و امین اموال محجوران و وصایت در امور مربوط به آنان
- نفقه اقارب
- امور راجع به غایب مفقود الاثر
- سرپرستی کودکان بی سرپرست
- اهدای جنین
- تغییر جنسیت
دعاوی خانوادگی در رویه دادگاه های خانواده
انحلال نکاح، عقد و ازدواج: اولین و مهمترین دعاوی خانوادگی، انحلال عقد نکاح یا همان پایان دادن به ازدواج است که به چند صورت انجام می گیرد:
- طلاق به درخواست زوج: در این مورد که در خواست طلاق توسط مرد انجام می شود و او می بایست ادله ای در دادگاه برای درخواست طلاق از زوجه ارائه کند.
- طلاق به درخواست زوجه: درست است که زن نمی تواند همسرش را طلاق دهد اما با دلایل محکم قادر به طلاق از زوج می باشد.
- طلاق توافقی: به این صورت که زوج و زوجه در کلیه موارد مشترک، توافق نموده و برای طلاق درخواست می دهند. زن و مرد هر دو به دادگاه خانواده مراجعه کرده و در خواست خود را مطرح می کنند. در صورتی که هر کدام از طرفین قادر به مراجعه به دادگاه نبوده اند، می توانند از دو وکیل دعاوی خانواده بهره ببرند.
- فوت هر یک از زوجین: با پایان یافتن عمر زوج یا زوجه، تمامی شرایط عقد و نکاح نیز باطل خواهد شد.
- فسخ نکاح: به جز موارد بالا، فسخ نکاح هم از گزینه های دعاوی خانوادگی است. در این مورد، قرارداد نکاح به دلایل مختلفی مانند عدم رعایت شروط ضمن عقد و یا وجود خیارات، فسخ می شود.
- بذل مدت: این مورد برای عقد موقت است. به این صورت که با پایان یافتن مدت عقد، تمامی شروط عقد نیز باطل می شود.
دادخواست دعاوی خانوادگی
برای آنکه ادعای خود را در دادگاه خانواده ثابت کنید، ابتدا نیاز به یک دادخواست دارید. نوشتن دادخواست نیز شرایط خاص خود را دارد و شامل قوانینی است. برای مثال باید نام و نام خانوادگی، شغل و آدرس خواهان (درخواست دهنده) و همین طور نام و نام خانوادگی، شغل و آدرس خوانده (طرف دعوا) ذکر شود. در دادخواست باید صراحتا موضوع دعوا را بیان کنید و از حاشیه بپرهیزید. اینکه به چه موردی باید رسیدگی شود هم اهمیت زیادی در دادخواست دارد.
ادله اثبات در دعاوی خانوادگی
دلایل اثبات دعوی در دعاوی خانوادگی شامل موارد زیر است:
- اقرار
- اسناد کتبی
- شهادت
- امارات
- قسم
سوگند در دعاوی خانوادگی
برخی دعاوی خانوادگی به کمک سوگند قابل اثبات است. اما در برخی دیگر که نیازمند ارائه سند رسمی است ادا سوگند کاربردی ندارد.
جنسیت شهود در دعاوی خانوادگی
تعداد شهود و جنسیت آن یکی از مواردی است که قانون گذار حالت های مختلفی برای آن بیان کرده است. بر اساس ماده 230 قانون آیین دادرسی مدنی برای اثبات اصل طلاق، رجوع در طلاق به شهادت دو مرد نیاز است. در اموری که زنان اطلاعات بیشتری دارند مانند ولادت، بکارت، رضاع، عیوبی پنهانی زنان، شهادت چهار زن یا دو مرد یا یک مرد و دو زن پذیرفته می شود. همچنین درباره اصل نکاح شهادت دو مرد یا یک مرد و دو زن قابل قبول خواهد بود.
دادخواست دعاوی خانوادگی وکیل مرتضایی
همان طور که می دانید، ادبیات حقوق دانان بسیار متفاوت و پیچیده است. اگر دادخواست شما به درستی صورت نگیرد، ممکن است مطلب صریح اعلام نشود و شما به هدف تان نخواهید رسید. از این رو می بایست از حقوق دانان و وکلای زبردست کمک بگیرید تا شما را در این زمینه یاری کنند. وکیل مرتضایی با سابقه درخشان خود، همراه تان خواهد بود.
