با توجه به قانون مدنی ولی قهری به معنای اختیاری می باشد که به یک شخص داده می شود تا اموال مالی و یا غیرمالی محجورین تحت سرپرستی خود را برعهده بگیرد. توجه داشته باشید کع ولایت قهری به پدر و یا جد پدری داده می شود.
اما سوالی که اینجا به وجود می آید این است که اولیای قهری چه وظیفه ای دارد و چه اختیاراتی دارد. سوال می شود که چه اموری را باید بر عهده بگیرد و در قانون چه وظایفی برای او تعریف شده است. معلوم است که وظیفه او به عنوان اولیای قهری شامل اداره اموال مالی یا غیرمالی شخص محجور می باشد. وکیل مرتضایی در این مقاله قصد داررد تا در مورد ولایت قهری و وظایفی که در مقابل محجور به سرپرستی گرفته باید انجام دهد، اطلاعاتی را به شما ارائه کند.
بیشتر بخوانید : طلاق توافقی چیست؟
انجام امور مالی محجور توسط اولیا
قبل از هرچیز بیایید مشخص کنیم که چه افرادی می توانند ولایت قهری باشند. در متن مقدمه به آن اشاره کردیم که ولایت قهری به افرادی گفته می شوند که سرپرستی شخص محجور را برعهده گرفته و امور مالی و غیرمالی او را اداره کنند. اما اینکه اولیای قهری چه کسانی هستید و چه افرادزی می تواند به عنوان اولیای قهری محسوب شوند باید گفت که فقط پدر و جد پدری می توانند عهده دار این مسئولیت شوند.
اما در مورد وظایفی که در اداره امور مالی شخص محجور دارند باید اطلاعاتی را به شما بدهیم. توجه داشته باشید که با توجه به ماده ۱۱۸۳ قانون مدنی، کلیه امور مربوط به اموال مالی و حقوقی شخص محجور توسط نماینده قانونی او در واقع اولیایی قهری او اداره می شود. به طور مثال برای باز کردن حساب برای خرید املاک و یا خودرو و یا هر چیز دیگر باید اولیای قهری به نمایندگی از مولی علیه اقدامات قانونی را انجام دهد.
در صورتی که دعوایی علیه محجور اقامه شده باشد اولیای قهری باید از او دفاع کند. پرداخت دین، وصول کردن طلب و یا هر چیزی که به قانون مرتبط باشد باید توسط اولیای قهری انجام شود. در کل تمام امور مالی بر عهده ولی قهری می باشد. تا زمانی که فرد محجور به سن قانونی رسیده و یا بتواند اقدامات قانونی را خود انجام دهد.
بیشتر بخوانید : مشاوره حقوقی قبل از ازدواج
اداره امور غیر مالی شخص محجور توسط اولیای قهری
همان طور که گفتیم در ماده ۱۱۸۳ قانون مدنی، اولیای قهری باید نسبت به اداره امور مالی شخص محجور اقدامات قانونی را انجام دهند. اما وظیفه اولیای قهری تنها به اداره امور مالی ختم نمی شود.
بلکه اداره امور شخصی و یا مواظبت های شخصی مولی علیه برعهده اولیای قهری می باشد. لازم به ذکر است که اداره امور شخصی و مالی طبق قانون و عرف باید مشخص شود و توسط اولیای قهری انجام شود. توجه داشته باشید که طفل صغیر باید تحت ولایت پدر و یا جد پدری باشد. همچنین اگر طفل یتیم شد باید جد پدری ولایت او را بپذیرد.
اما سوالی به وجود می آید و آن سوال این است که اگر فرد محجور و یا صغیر که تحت ولایت اولیای قهری می باشد دچار جرم شود، چه اتفاقی می افتد. آیا خسارات و ضرر کرد این جرم را باید اولیای قهری او بپردازد و یا در صورت نیاز به فرستادن فرد محجور به کانون های اصلاح و تربیت آیا اولیای قهری باید این جرم را بپذیرند. در این صورت باید گفت که خیر در این مواقع فرد محجور خود باید جوابگوی خسارات و ضرر کردهایی که زده است باشد. در بعضی از موارد هم آن فرد را به کانون‌های اصلاح و تربیت می فرستند.
افرادی که صلاحیت اولیای قهری شدن را ندارند
سوال می شود که آیا در هر صورتی اولیای قهری برای فرد محجور انتخاب می شوند؟ آیا شرایط خاصی برای آن ها در نظر گرفته می شود؟ توجه داشته باشید افرادی که مشکلات ذیل را داشته باشند، نمی توانند به عنوان اولیای قهری انتخاب شوند.
۱- کسانی که خود تحت ولایت کس دیگری هستند
۲-کسانی که به دلیل انجام جرم و جنایت مانند سرقت، اختلاس، هتک حرمت، کلاهبرداری، خیانت در امانت و… متهم هستند، نمی‌توانند این مسئولیت را بر عهده داشته باشند.
۳- توجه داشته باشید کسانی که حکم ورشکستگی برای آن ها صادر شده باشد، نمی توانند به عنوان اولیای قهری انتخاب شوند.
۴- افرادی که دارای فساد اخلاقی هستند نباید ولی قهری باشند
پس در قانون این موارد کاملاً مشخص و واضح است.
منبع : www.lawhelp.org
